Përshkrim
125 vjet pas botimit të “Shqipëria ç’ka qenë, ç’është dhe ç’do të bëhet”, “Samiu dhe utopia” merr në shqyrtim rrjedhojat e hipotezës se vepra e mirënjohur që Samiu shkroi në shqip në vitin 1898 përmban shtresime utopike. Ç’do të thotë të lexosh utopikisht manifestin politik më të arrirë të Rilindjes Kombëtare? A do të thotë kjo se projekti i Samiut për shtetin kombëtar shqiptar ishte i parealizueshëm për kohën? Apo jemi ne ata që përmasën utopike ia veshim mendimit të Samiut, pikërisht sepse jemi dëshmitarë të mosrealizimit të Shqipërisë ashtu siç e donte rilindasi? Po ta bëjmë sot të njëjtën pyetje – “Ç’do të bëhet Shqipëria?” – a kemi guximin të ëndërrojmë për një kohë të ardhme ku shqiptarët do të jenë më mirë se sot? Apo nuk duhet të hartojmë “utopi” të reja, sepse tentativa për t’i realizuar do të na shpjerë pashmangshëm në “distopi” të tjera?